TY - JOUR ID - 42914 TI - برابرنهادهای فارسی آتمن و برهمن در مثنویهای بیدل با نظر به آموزه‌های مکتب ادوایته ودانته JO - جستارهای نوین ادبی JA - JLS LA - fa SN - AU - میرسالاری, گلناز AU - صالحی نیا, مریم AU - قرایی, فیاض AD - دانشجوی دکتری زبان وادبیات فارسی گرایش عرفانی، ، دانشگاه فردوسی، مشهد، ایران AD - استادیار زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه فردوسی، مشهد، ایران AD - دانشیار ادیان و عرفان تطبیقی، دانشگاه فردوسی، مشهد، ایران Y1 - 2022 PY - 2022 VL - 55 IS - 2 SP - 48 EP - 71 KW - بیدل دهلوی KW - عدم و نیستی KW - انسان و خدا KW - عقل و آگاهی KW - مکتب ادوایته ودانته DO - 10.22067/jls.2022.76800.1306 N2 - سرزمین هند مهد ادیان گوناگونی بوده که مهم‌ترین و رایج‌ترین آن دین هندوست. این دین از مکاتب عرفانی مختلفی تشکیل شده و مکتب ادوایته ودانته یکی از مهم‌ترین مکاتب در دین هندوست. در مکتب ادوایته ودانته آتمن به معنای «انسان» و برهمن به معنای «خدا» ست و در این مکتب میان آتمن و برهمن نوعی این همانی برقرار است. بیدل دهلوی شاعر بزرگ قرن یازدهم در روزگار رواج مکتب ادوایته ودانته در سرزمین هند می‌زیسته، او زبان سانسکریت را می-دانسته و به آداب و رسوم و عرفان و مذهب مردمان زمانه‌اش آگاهی و شناخت داشته است. در مثنویهای او مفاهیم و واژگانی از جمله «عدم و نیستی»، «عقل و آگاهی» و «انسان و خدا» بسامد بالایی دارند. این اصطلاحات به چه مفهومی در مثنویهای او به کار رفته است؟ ما برای پاسخ به این پرسش‌ با رجوع به منابع عرفانی مهم هند این مفاهیم را در مثنویهای بیدل بررسی کرده‌ایم. با نظر به انطباق تعاریف بیدل از انسان و خدا با منابع عرفانی هند، بازتاب این مفاهیم را در مثنویهای بیدل می‌توان دید. بیدل عدم و نیستی، عقل و آگاهی و انسان و خدا را در معنایی نزدیک با آموزه‌های مکتب اداویته ودانته به کار می‌برد. UR - https://jls.um.ac.ir/article_42914.html L1 - https://jls.um.ac.ir/article_42914_4dc61486fc7c8d04aad104b698eb9a92.pdf ER -