سمک عیّار: افسانه یا حماسه؟(مقایسة سازه شناختی سمک‌عیّار با شاهنامة فردوسی)*

نوع مقاله : مقالۀ پژوهشی

نویسنده

سیستان و بلوچستان

چکیده

سنّت دیرینه، غنی و مردمی قصّه‌گویی شفاهی توسط قصه‌گویان که نزد همة هندو اروپاییان؛ بخصوص اقوام آریایی ساکن فلات ایران بویژه ‌شرق ایران،خراسان‌بزرگ‌، رواج بسیار داشته، افسانه‌ها و اساطیر‌کهن و نیزبسیاری از اخبار حوادث تاریخی را حفظ و منتقل کرده‌است.در این مقاله‌، ضمن بررسی این سنّت وتحلیل درزمانی آن،کوشیده‌ایم نشان دهیم که بسیاری‌ازآثار‌‌داستانی اولیة دورةاسلامی، از ‌رهگذر‌همین سنّت شفاهی پدید آمده است و قسمتهای‌بسیار از شاهنامه‌، ویس ‌و رامین و نیز سمک عیار را راویان و به صورت شفاهی روایت کرده‌اند. مقایسةسازه شناختی شاهنامه و سمک‌عیار نه تنها این‌نظریه را ‌اثبات می‌کند بلکه آشکار می‌سازد که سمک‌عیار به دلیل داشتن عناصر، بنمایه ها و سازه‌های حماسی ‌بسیار، یک حماسه است نه افسانه.
کلید ‌واژه‌ها: سمک‌عیار، شاهنامه، گوسان، سازه‌شناسی، سنّت‌ قصّه‌پردازی.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Samak-e-Ayyar: an epic or a fiction

نویسنده [English]

  • Mahmood Mahmood Hasanabadi
چکیده [English]

The old, rich and popular tradition of verbal story telling by narrators has been prevalent among all indo-Europeans, especially Aryans who were living in the Iranian plateau, in the Eastern parts of Iran and Khorasan. This tradition of oral narration has kept fiction and also historical events and has transmitted them to us. The writer of this article tries to evaluate this tradition and analyze it diachronically. Then, he will show that most-if not all-of the stories and mythological works, in early Islamic era could have been formed under the influence of this popular and verbal tradition. Some parts of Shahnameh, Vis-o-Ramoin and Samak-e –Ayyar had been first orally narrated by the narrators and then they were written down. This fact has also been proved through a morphological comparison of Sahnameh and Samak-e-Ayyar. This comparison also proves that Samak-e-Ayyar is an epic and not a fiction.

Keywords: Samak-e-Ayyar, Shahnameh, morphology, Tradition of story-telling

کلیدواژه‌ها [English]

  • Samak-e-Ayyar
  • Shahnameh
  • morphology
  • Tradition of story-telling
CAPTCHA Image