بازنگری معنایی در «التفات» بلاغی و اقسام و کارکردهای آن

نوع مقاله : مقالۀ پژوهشی

نویسندگان

فردوسی مشهد

چکیده

التفات یکی از شگرد ها و آرایه‌های ادبی است که با در هم شکستن روال معمول کلام، نقش بسیار مؤثری در بیداری و جذب مخاطب دارد. این صنعت در بیشتر کتاب‌های بلاغی عربی و فارسی با عنوان انتقال گوینده از خطاب به غیبت و بر‌عکس، تعریف و انواع محدودی برای آن برشمرده شده است که هریک از این انواع در یکی از حوزه‌های بلاغت (معانی و بدیع) و دستور قابل بررسی است. این مقاله کوشیده است با در نظر گرفتن توسعة معنایی التفات، ضمن ارائة تعریفی نو برای این شگرد ادبی، تصویری روشن از گونه‌های مختلف آن ارائه دهد؛ سپس در کنار فواید سنتی مطرح در کتاب‌های بلاغی، به کارکرد‌های جدیدی، همچون آشنایی زدایی، هنجار گریزی، افزایش انسجام متن، ایجاد ابهام هنری و... نیز اشاره کند. حاصل تحقیق نشان می‌دهد که بدیع سنتی با رویکرد های فرسودة خود، دیگر توان پاسخ‌گویی به نیازهای متون ادبی معاصر را ندارد. از این رو، ضرورت بازنگری همه‌جانبه و نقد و تحلیل آرایه‌های بدیعی از جمله صنعت التفات کاملاً احساس می‌شود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Semantic Study of Different Forms of Rhetorical Apostrophe and their Functions

نویسندگان [English]

  • Homa Rahmani
  • Abdollah radmard
چکیده [English]

Apostrophe is a figure of speech by which the poet breaks away from the common form of enunciation. It has also a very effective role in awakening and absorbing the audience. In many Arabic and Persian books on rhetoric, apostrophe is referred to as a “change of view”. There are a few types of apostrophe each of which can be studied in two areas of rhetoric (badi’ & ma’āni) and grammar. Considering the wide implications of the concept, this article has tried to suggest a new definition and to come up with a clear distinction of various forms of apostrophe. Making much of the advantages of the traditional books on rhetoric, the present study also aims to point to new aspects of the concept such as defamiliarization, deviation, text coherence, artistic ambiguity…. The article has shown that the traditional badi’ with its outdated approach can no longer address the needs of contemporary literature. Therefore, a comprehensive critical analysis of badi’ figures including the apostrophe seems to be inevitable.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Rhetoric
  • apostrophe
  • revert
  • semantic widening
CAPTCHA Image