اسطوره‌پیرایی در تلمیحات نوغزل های بهبهانی، نیستانی، بهمنی و منزوی

نوع مقاله : مقالۀ پژوهشی

نویسندگان

دانشگاه لرستان

چکیده

انسان مدرن نه اسطوره­ ها را در هیئت ظاهری ­شان می­پذیرد و نه می‌تواند به ­کلی ترک کند و از آن ‌ها رهایی یابد. گروهی از شاعران امروز، به‌ویژه نوغزل‌ سرایان، از تلمیحات اسطوره­ ای به‌عنوان سرمایه و پشتوانه ­ای معرفتی و عرصه و فضایی خیال­ انگیز و رازآمیز، بسیار استفاده می­کنند. مسئلۀ اصلی این جستار، آن است که نوغزل ­سرایان، ازجمله بهبهانی، نیستانی، بهمنی و منزوی با اسطوره ها و تلمیحات اسطوره ­ای چگونه رفتار می­کنند تا هم آن‌ها را پذیرفتنی و روزآمد ­کنند و هم از آن ها چونان خمیرمایه ­ای برای طرح و بیان مافی ­الضمیر خود، سود برند؟ مفروض مقاله این است که شاعران یاد شده رویکردی دوگانه به تلمیح و اساطیر تلمیحی دارند: گاه در تلمیحات، تغییر چندان مهمی اعمال نمی‌کنند؛ اما گاه به تغییر در عناصر ساختاری و بنیادین اسطوره‌ ها و تلمیحات اسطوره­ ای، تلفیق و یا کم و زیاد کردن بخش­ هایی از آن ‌ها به روش ­های گوناگون که فی ­الجمله در این مقاله آن را «اسطوره­ پیرایی» خوانده­ایم، روی می‌آورند. نتایج نشان می‌ دهد که در تلمیحات بازتاب ­یافته در نوغزل­ های این چهار شاعر، اسطوره ‌پیرایی به شیوه ‌هایی چون «وارونه ‌­سازی عناصر اصلی اساطیر»، «جابه­ جایی اولویت تقابل ­های دوگانه در آن‌ ها»، «تقویت ابعاد و عناصر کم ­اهمیت­ تر اساطیر»، «تغییر طرح اسطوره»، «تهی شدن عناصر اسطوره ‌ای از ماهیت خویش» و «ناکارآمد دانستن برخی از اسطوره­‌ ها در شرایط امروزی» رخ داده است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Modification of Myths in Allusions of Behbahani, Neyestani, Bahmani and Monzavi’s New Sonnets

نویسندگان [English]

  • Ahmad Kanjoori
  • Ali Noori
  • Mohammad Reza Roozbeh
Lorestan University
چکیده [English]

Extended Abstract

Introduction

A Myth is the narrator of the saint history and the story which states the saint destiny of primates. Myths, are the crystallization of collective reason, the reflection of the human unconsciousness and the symbolic manifestations of ethnic and collective fears and hopes and aspirations. In the old texts of criticism and rhetoric, there is no mentioning of the place of myth in poetry; the only topic that can be incorporated into the subject of myth is the allusion. In this research, two basic questions are considered. First, what are the attitudes and approaches of Behbahani, Neyestani, Bahmani, and Monzavi especially in the allusions contained in their new-sonnets to the myths? And what are the most important types and styles of Modification of Myth in their new-sonnets?

Theoretical Background

The use of linguistic approaches and theories in reading texts has been one of the most important forms of literary criticism in recent decades. One of the results of using linguistic findings in literary criticism is relying on the text itself and identifying the constituents and units of narration for form recognition. Myth and mythical allusions, as well as any art work and any narration, have elements and components. In every allusion, there are components or bricks that coalesce to create allusions.
Today, the theory of "intertextuality" is one of the major structuralistic and narratological approaches to texts, especially literary texts, and their critique. According to the theory of intertextuality, no text is self-sufficient; it relates to earlier texts. Genette (1980) divides intertextuality into two categories of explicit intertextuality such as citations, speech (quotation) and adaptations, and hidden (implicit) intertextuality. Based on Genette’s belief, allusion is a kind of intertextuality which has the least explicitness.
In the early twentieth century, French linguists introduced the "general theory of stereotypes" in the sense of ready-made linguistic structures. Permyakof, the Russian linguist and author, called proverb, tale, pejorative, aphorisms, anecdotes, ironies, stories, myths, jokes, and generally the molded and prefabricated phrases of language as the reproductive elements of the language (or stereotypes), and using or transmitting them to subsequent generations maybe possible only in their reproduction or to remember and express them. Productive and creative texts, are against the reproductive elements of language.

Method

In this paper, the modification of myths used in new-sonnets of Behbahani, Neyestani, Bahmani, and Monzavi is investigated in a descriptive-analytic manner. On this basis, using the foundations of formalist literary criticism, structuralism, post-structuralism, and looking at the intertextuality theory and the general theory of stereotypes, while expressing the approaches of the aforementioned poets to the myth, the types of modification of myths in the works of this new-sonnet composers are explored, classified and investigated

Results and Discussion

The frequencies indicate that the highest percentage of the use of mythical allusions are in Hussein Monzavi's new-sonnets. After Monzavi, Manouchehr Neyestani, Mohammad Ali Bahmani, and Simin Behbahani, respectively, accounted for the highest percentage of mythical allusions.
Since narratives are not merely happening, but are told by a person and narrated from a particular point of view, the pre-textual elements may be changed willingly or unintentionally. So are the myths. In the process of biological and intellectual development and evolution of civilization and culture, one often proceeds from passive myth to philosophical and intellectual reflection on myths and then on the denial of mythical and mystical aspects (modification of myths) or their criticism, analysis, and re-reading (mythology).
The new-sonnet composers, in general, and mentioned poets, in particular, use mythical allusions in the same way as the traditional view and style of poetry, in proportion to the content, theme, and atmosphere of the poem as well as the type of myth. In this approach, the poet is a so-called faithful narrator who does not make a significant change in the implications, and uses these allusions merely as a context for imagination:
The two Zahaki snakes were, two veins flowing up to his head
Which opened two bloodthirsty mouths for my aware brain
  (Behbahani, 2003, p. 951)
In such cases, the new-sonnet composers sometimes are limited to comparison and simile.
In an active and innovative approach, the poet turns away from the depositary narrating of mythical allusions and inserts the mythical allusion in his speech with a range of variations, from mixing the myths to knowing them, historical and realistic myths (elimination of myths), changes in characters and events and other mythological elements, and rereading and recounts the mythical elements (modification of myths) and even deconstruction of mythical implications; therefore, the modification of myths is from the members of the active and initiative approach.
New-sonnet composers through their different approach to myths and mythical allusions and manipulation on tem seek to innovate in the construction and organization of myths, in other words, in the pursuit of "modification of myths". In this approach, by adopting and manipulating myths and changing their designs and styles, they create a novel and inhabitual narrative.

Conclusion

By studying the new-sonnets of Behbahani, Neyestani, Bahmani, and Monzavi based on the principles of intertextuality theory and the general theory of stereotypes, it can be concluded that neo-sonnet composers often have a dualistic approach to myths and mythical allusions. Sometimes the same passive and cliché view and style deal with the mythical allusions. In this approach, they do not make much difference to the structure and content of the narrative. And sometimes, they take an active approach, meaning they innovate with elimination of myths or modification of myths. Modification of myths in allusions used in new-sonnets of Behbahani, Neyestani, Bahmani, and Monzavi in ways such as inverting the main mythical elements, shifting the priority of the dual opposites in them, enhancing the myths and less important elements, changing the mythical design, eliminating the mythical elements from its nature and knowing ineffectiveness of some of the myths in modern situations has taken place.

کلیدواژه‌ها [English]

  • New Sonnets
  • Myth
  • Modification of Myth
  • Allusion
  • Behbahani
  • Neyestani
  • Bahmani
  • Monzavi
احمدی، بابک. (1370). از نشانه‌های تصویری تا متن. تهران: مرکز.
احمدی، بابک. (1380). ساختار و تأویل متن. چ 11، تهران: مرکز.
الیاده، میرچا. (1362). چشم‌اندازهای اسطوره. ترجمۀ جلال ستاری. چ 3. تهران: توس.
الیاده، میرچا. (1388). ﻣﻘﺪس و ﻧﺎﻣﻘﺪس، ﻣﺎﻫﻴﺖ دﻳﻦ. ﺗﺮﺟﻤﺔ ﺑﻬﺰاد ﺳﺎﻟﻜﻲ. ﺗﻬﺮان: ﻋﻠﻤﻲ و ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ.
بهار، مهرداد. (1362). مقدمه‌ای بر اساطیر ایران. چاپ دوم. تهران: توس.
بهار، مهرداد. (1373). جستاری چند در فرهنگ ایران. تهران: فکر روز.
بهبهانی، سیمین. (1382). مجموعه اشعار سیمین بهبهانی. تهران: نگاه.
بهمنی، محمدعلی. (1395). مجموعه اشعار محمدعلی بهمنی. چ 3. تهران: نگاه.
بی‌نظیر، نگین و محمدعلی خزانه‌دارلو. (1394). «جهان اسطوره‌ای و اسطوره‌زایی و اسطوره‌زدایی در داستان‌های بیژن نجدی». ادبیات پارسی معاصر. پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی. سال پنجم. شمارۀ چهارم. زمستان 1394. صص 1-24.
پرین، لارنس. (1376). درباره شعر. ترجمه فاطمه راکعی. چ 2. تهران: اطلاعات.
پورنامداریان، تقی. (1381). سفر در مه. تهران: نگاه.
حسن‌زاده میرعلی، عبدالله و حسن اکبری بیرق، هادی یاوری، محمد صادقی. (1393). «درآمدی بر نظریه عام کلیشه‌ها». فصلنامۀ نقد ادبی. س 7. ش 27. پاییز 1393. صص 29-67.
حمیدیان، سعید. (1387). درآمدی بر اندیشه و هنر فردوسی. چ 3. تهران: ناهید.
روزبه، محمدرضا. (1379). سیر تحول در غزل فارسی: از مشروطه تا انقلاب اسلامی. تهران: روزنه.
ریکور، پل. (1373). زندگی در دنیای متن. ترجمۀ بابک احمدی. تهران: مرکز.
سلاجقه، پروین. (1389). نقد نوین در حوزۀ شعر. تهران: مروارید.
شایگان‌فر، حمیدرضا. (1386). نقد ادبی: معرفی مکاتب نقد. چ 3. تهران: دستان.
شریفی، فیض. (1393). شعر زمان ما (14): حسین منزوی. تهران: نگاه.
شفیعی کدکنی. (1372). صور خیال در شعر فارسی. چ 5. تهران: آگاه.
شمیسا، سیروس. (1371). فرهنگ تلمیحات (اشارات اساطیری، داستانی، تاریخی، مذهبی در ادبیات فارسی). چ 4. تهران: فردوس.
شمیسا، سیروس. (1378). نقد ادبی. تهران: فردوس.
شمیسا، سیروس. (1381). نگاهی تازه به بدیع. چ 13. [ویرایش 2]. تهران: فردوس.
صفوی، کورش. (1380). از زبانشناسی به ادبیات. جلد اول (نظم). چ 2. تهران: پژوهشگاه فرهنگ و هنر اسلامی.
فتوحی رود معجنی، محمود. (1386). بلاغت تصویر. تهران: سخن.
فِلسکی، ریتا. (1394). کارکردهای ادبی. برگردان مهدی شفقتی. تهران: آوند دانش.
کاظمی، روح‌الله. (1388). سیب نقره‌ای ماه: نقد غزل‌های حسین منزوی. تهران: مروارید.
کزازی، میر جلالالدین. (1384). نامۀ باستان (جلد سوم: داستان سیاوش). چ 2. تهران: سمت.
کلیگز، مری. (1388). درسنامه نظریه ادبی. چ 1. ترجمه جلال سخنور و دیگران. تهران: اختران.
گرین، کیت و جین لبیهان. (1383). درسنامه نظریه و نقد ادبی. ترجمه لیلا بهرانی محمدی و دیگران. ویراسته حسین پاینده. تهران: روزنگار.
محمدی، محمدحسین. (1385). فرهنگ تلمیحات شعر معاصر. چ 2. تهران: میترا.
مدرسی، فاطمه و رقیه کاظم زاده. (1389). «انواع تلمیح در غزل‌های حسین منزوی و سیمین بهبهانی». زبان و ادبیات فارسی. دورۀ 1. شمارۀ 1. بهار 1389. صص 123 – 139.
منزوی، حسین. (1389). همچنان از عشق. به کوشش محمد فتحی. تهران: آفرینش.
منزوی، حسین. (1395). مجموعه اشعار حسین منزوی. به کوشش محمد فتحی. چ 4. تهران: نگاه.
میرصادقی، جمال و میمنت میرصادقی. (1388). واژه‌نامه هنر داستان‌نویسی: فرهنگ تفصیلی اصطلاح‌های ادبیات داستانی. تهران: کتاب مهناز.
نامورمطلق، بهمن. (1395). بینامتنیت: از ساختارگرایی تا پسامدرنیسم. تهران: سخن.
نوری، علی و احمد کنجوری. (1395). «شالودهشکنی در تلمیحات به کار رفته در غزلیات حسین منزوی». مجلۀ علمی-پژوهشی پژوهشنامۀ ادب غنایی. مقاله 11. دوره 14. شماره 26. بهار و تابستان 1395. صص 203-220.
نیستانی، منوچهر. (1393). مجموعه اشعار منوچهر نیستانی. به اهتمام صالح سجادی، اصلاحات و اضافات: تیرنگ نیستانی. تهران: نگاه.
وانت، کریستوفر. (1379). کانت: قدم اول. ترجمه حمیدرضا اَبَک. چ 2. تهران: شیرازه.
ویتیلا، استوارت. (1389). اسطوره و سینما، کشف ساختار اسطوره‌ای در 50 فیلم به یاد ماندنی. ترجمۀ محمد گذرآبادی. تهران: هرمس.
یاحقی، محمدجعفر. (1352). «اسطوره در شعر امروز ایران». مجله دانشکده ادبیّات و علوم انسانی دانشگاه فردوسی مشهد. سال دوازدهم. شمارۀ چهارم. 1352. صص 782ـ 809.
Genet, Gerard. (1982); Palimpsestes: literature au second degre, Seuil. paris.
Permyakov, G.L. (1979). From Proverb to Folk-tale, Notes on the General Theory of Cliche. Translated from the Russian by Y.M. Filippov. Moscow.
Rozhdestvensky, Y.V. (1979). "What is the General Theory of Cliche" in From Proverb to Folk-tale. Notes on the General Theory of Cliche. by G.L. Permyakov. Translated from the Russian by Y.M. Filippov. Moscow. Pp. 259- 284.
CAPTCHA Image