%0 Journal Article %T نقدی بر اصطلاح «موسیقی معنوی» شعر %J جستارهای نوین ادبی %I دانشگاه فردوسی مشهد %Z 2783-252X %A محقّق نیشابوری, جواد %D 2021 %\ 04/21/2021 %V 54 %N 1 %P 101-108 %! نقدی بر اصطلاح «موسیقی معنوی» شعر %K موسیقی شعر %K محمّدرضا شفیعی کدکنی %K موسیقی معنوی %K جناس معنوی %R 10.22067/jls.2021.68636.1036 %X یکی از عناصر مهم کلام منظوم، که تقریباً در همه تعاریف شعر دیده می‌شود، موسیقی آن است. موسیقی شعر را می‌توان در سه ساحت «موسیقی بیرونی، کناری و درونی» خلاصه کرد. طرح اصطلاح «موسیقی معنوی شعر» که اول‌بار از سوی محمدرضا شفیعی کدکنی ارائه شد، پیشنهادی بود که بر آن سه نوع موسیقی شعر، علاوه می‌شد و اکنون بیش از سه دهه از سابقه این پیشنهاد می‌گذرد و آن را در همه چاپ‌­های کتاب موسیقی شعر در طی این سال‌­ها می‌­توان دید. در مقاله حاضر برهان­‌های ارائه شده این طرح بررسی و نقد می­­‌شود. نتیجه سخن این است که اتکا به تعبیر واژه «موسیقی» از سوی اخوان‌الصفا در «رسایل» و همچنین بحث صنعت «جناس معنوی» در برخی کتب بدیعی نمی­‌تواند مبانی محکمی برای طرح اصطلاح موسیقی معنوی شعر باشد؛ چراکه تعبیر اخوان‌الصفا جنبه ذوقی دارد و نه علمی؛ و مبانی صنعت «جناس معنوی» نیز با آنچه در باب «موسیقی معنوی» ارائه شده است، کاملاً متفاوت است. %U https://jls.um.ac.ir/article_40193_b10bbba5aa2bf94efd722a2c86270caf.pdf