نقش مخاطب در تحول شعر مشروطه

نوع مقاله : مقالۀ پژوهشی

نویسنده

چکیده

تحوّلات اجتماعی و توجّه به درخواستها و دغدغه های مردم، از عوامل عمدة دگرگونی شعر مشروطه است. این مقاله با تأسّی به آرای نظریّه پردازان غربی و منتقدان ایرانی، به مخاطب گرایی شعر مشروطه و جایگاه قابل توجّه مخاطب در ساختار و تحوّل شعر آن دوره پرداخته است. با بررسی سبک شناسانه و تحلیل جامعه شناختی شعر مشروطه و تحلیل محتوایی آثار، رابطة مخاطب، شعر و تحوّلات اجتماعی – فرهنگی این دوره تبیین شده است. ارزش و اهمیّت این پژوهش در این است که بسیاری از نکات اجتماعی – تاریخی را می توان در لابلای اشعار ردیابی و تجزیه و تحلیل کرد. مخاطب در تکوین و تحوّل شعر مشروطه نقش مؤثّری داشته و از ارکان شعر و علّت غایی آن محسوب می شود. شاعران وضعیّت یکسانی نداشته اند: گروهی سنّت گرا و پیرو سبک بازگشت بوده اند؛ مثل صفای اصفهانی و فرصت شیرازی و شاعرانی که تا حدودی به مسائل اجتماعی با نگاهی انتقادی پرداخته اند، مثل ایرج میرزا، بهار و ادیب الممالک؛ و شاعرانی که در متن انقلاب و پیشگام مبارزه مردمی بوده اند؛ ‌مثل نسیم شمال، عارف، عشقی و لاهوتی. هر دسته از این شاعران مخاطبان خاصِّ خود را داشته‌اند.

عنوان مقاله [English]

The function of the addressee in the changes of Persian poetry in Constitutional Era

چکیده [English]

Social changes and considering people’s needs are seen as the most important issues in the changes of Persian poetry in Constitutional Era. The writers of this article have considered the views of Western and Iranian critics to study the function of the addressee in the changes of Persian poetry in Constitutional Era. The use of such a study is that the writers have found and analyzed many social and historical points in the poetry of this Era. Studying the poetry of great poets of this period, the findings say that the function of the addressee in the changes of Persian poetry in Constitutional Era has been a big issue in creating such poetry.

CAPTCHA Image