رویکردی نوین در روایت شناسی شناختی بر اساس فضاهای ذهنی روایی و الگوی ان ام اس بی

نوع مقاله : مقالۀ پژوهشی

نویسندگان

دانشگاه فردوسی مشهد

چکیده

مقالۀ حاضر که بخشی از پژوهشی گسترده در مورد کاربست نظریۀ فضاهای ذهنی در تحلیل متون روایی است، در پی آن است که یک تحلیل شناختی نوین و روش مندی از متن روایی به دست دهد و در پی ارائۀ پاسخی برای این پرسش در زبان شناسی شناختی باشد که چگونه فرایندهای زبانی مختلف می توانند در پیدایش «داستان نوظهور» در یک متن روایی به کار روند. نخستین و اساسی ترین گام در رسیدن به این هدف، ارائۀ الگویی شناختی-تحلیلی است که فرایندهای شکل گیری معنا را در متون روایی بررسی کند. در این راستا، نظریۀ فضاهای ذهنی فوکونیه (1997، 1994، 1985) و روش شناسی دنسیگر بر پایۀ آن (2012، 2008)، استدلال های محکمی در مورد فرایند معناسازی در گفتمان ارائه می دهند. بر این اساس، این مقاله به تبیین چگونگی فرایند معناسازی در یک متن داستانی به زبان فارسی می پردازد. هدف از ارائۀ این تحلیل، در درجۀ اول، آزمایش کاربست مفاهیم بنیادین نظریۀ فضاهای ذهنی در تحلیل شناختی متن های روایی، و در درجۀ دوم، معرفی الگوی ان ام اس بی، به عنوان یک ابزار شناختی نوین و روش مند در روایت شناسی شناختی است. یافته ها نشان می دهد فضاهای ذهنی روایی، افق هایی را برای کشف پیچیدگی ها و ویژگی های معناسازی در روایت های داستانی آشکار می سازد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

A New Approach in Cognitive Narratology based on Mental Narrative Spaces and NMSB Model

نویسندگان [English]

  • Azadeh Najafi
  • Mohammad Reza Pahlavan Nejad
  • Shahla Sharifi
Ferdowsi University of Mashhad
چکیده [English]

1. Introduction
Based on the general issues in cognitive linguistics regarding the role of different linguistic processes in meaning construction in a narrative text, introducing a new methodological analysis of meaning construction process in the emergent story of a text needs a methodological model. Hence, the general purpose of this article is to introduce and apply a cognitive analytical model for investigating the meaning construction processes in narrative texts. In this line, Facuconnier Mental Space Theory (MST) (2008) and Dancyiger Methodology (2008, 2010) introduced powerful arguments about the meaning construction in discourse. Cognitive analysis of mental spaces is very helpful in determining writer`s/ reader's mind while producing/reading text. The present article accounts meaning construction in a Persian narrative text by exemplifying, as an example of five other texts which have been analyzed by the researchers in the main project. The aim is to test the application of MST principles in cognitive analysis of long narrative text along with introducing MST as a new methodological tool for cognitive narratology.
2. Methodology
As a qualitative research, this article uses descriptive-analytical method, i. e. after describing the “narrative mental space” representation in the story. Besides, the application of the fundamental theoretical research concepts in creating coherence and dynamism in the emergent story would be analyzed and discussed.
The data analysis has been divided into two stage based on the research purpose: Fistly, recognizing and representing narrative mental spaces, and secondly representing the blending of these spaces in the emergent story.

3. Results
The present article, as a part of an extended project in the application of MST in narrative text analysis, attempts to answer the fundamental question in cognitive linguistics that how different language processes can play a role in the creation of an emergent story in a narrative text. The analyses practically shows mental spaces make the writer or reader able to create and understand the coherence and dynamism of the story. The findings clear the narrative counterpartsof fundamentalmental space concepts as elements, counterpartelements, propagator element, identity relation, reference chain, discourse management, and bidirectional projection. Narrative counterparts of these concepts can be participants, compression, and viewpoint management in a narrative text.
Narrative mental space representation and NMSB model show many complexities in the texts that cannot be seen or notified by the reader in the first reading.
Analyses also show that some mental technical concepts can have narrative equivalences as direct/indirect speech and feeling/belief citations which make the blended emergent story. By NMSB model we represent the topology of the story. The analyzed diagrams show how the emergent story will reach coherence and dynamism as a whole.
Thus, the findings can show the practical role of mental space concepts in analyzing the meaning construction process in narrative texts and as well as introducing Dancyiger methodology as a new methodological tool for narratology.
As the literature presents, the practical side of mental space theory has always been neglected by Persian researchers. So the present article seems to be somewhat, can fill this gap filling.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Cognitive Analysis
  • Meaning Construction
  • Mental Space Theory
  • Emergent Story
آقاگل زاده، فردوس؛ عباسی، زهرا. (1391). «بررسی وجه فعل در زبان فارسی بر پایۀ نظریۀ فضاهای ذهنی». ادب پژوهشی. ش 20. صص 154-135.
پناهی‌آذر، امید. (1388). نبرد رستم با اکوان دیو، تهران: خانه هنر.
رستمی، مهدی. (1389). جملات شرطی در زبان فارسی؛ رویکرد شناختی. پایان‌نامۀ کارشناسی -ارشد. پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
زربان، نجمه. (1388). بررسی فضاهای ذهنی در زبان فارسی. پایان‌نامۀ کارشناسی‌ ارشد. دانشگاه علامه طباطبایی.
طالب، حمید. (1389). مدل فضاهای ذهنی در بازنمایی ارجاع. پایان‌نامۀ کارشناسی‌ ارشد. پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی
فارسی خوانداری دورۀ پنجم ابتدایی. (1395). فصل چهارم. بخش بخوان و بیندیش. «فردوسی، فرزند ایران». صص 95-91.
مشایخی، ناهید. (1392). فضاسازی‌های ذهنی در کتاب‌های داستان کودکان. پایان‌نامۀ کارشناسی -ارشد. دانشگاه اصفهان.
_________. (2010). "Narrative Theory after the Second Cognitive Revolution". L. Zunshine (ed.). Introduction to Cognitive Cultural Studies. Baltimore: Johns Hopkins UP, 155–75.
__________. (2007)."Storytelling and Sciences of Mind: Cognitive Narratology, Discursive Psychology, and Narratives in Face to Face Interaction". Narrative, Vol. 15, No. 3, p. 306-333.
__________. (2008). "The Text and the Story: Levels of Blending in Fictional Narratives". Mental Spaces in Discourse and Interaction, Todd Oakley and Anders Hougaard (eds.) (Pragmatics & beyond. New series, 170). Amsterdam: Benjamins. 51-78.
_______________. (1985). Mental Spaces: Aspects of Meaning Construction in Natural Language Cambridge. The MIT Press.
_______________. (1994). Mental Spaces: Aspects of Meaning Construction in Natural Language. Cambridge University Press.
Al-Hajaj. J. F. (2014). "Possible/ Narrative Worlds and Mental Spaces in Joyce's Araby: A Cognitive Stylistic Study". Journal of the College of Arts. University of Basrah. No. 69.
C. (2007). "Standing Unearthed: Construing a Persona behind Plath’s “I’mVerticaL".Janus Head. 10: 157-174.
Coulson, S. (2001). Semantic Leaps. Cambridge: Cambridge University Pres.
Dancygier, B. (2012). The Language of Stories: A Cognitive Approach. Cambridge: Cambridge University Press.
Evans, V. Melanie Green. (2006). Cognitive Linguistics: An Introduction. EdinburgUniversity Press.
Fauconnier, Gilles. (1997). Mappings in Thought and Language. Cambridge: Cambridge University Press.
Felodernik, M. (1996). Toward a Natural Narratology. London: Routledge.
Freeman, H. (2007). "Cognitive Linguistics and Literary Studies". Handbook of Cognitive Linguistics. D. Geeraerts and H. Cuyckens (eds.). Oxford University Press, New York. 11: 75-202.
Greimas, A. J. (1996). Structural Semantics. Nebraska UP.
Herman, D. (2013). Storytelling and the Sciences of Mind. Cambridge: MIT P.
Lakoff, G. & Johnson, M. (1980). Metaphors We Live By. Chicago: Chicago University Press.
Nünning, A. (2005). “Reconceptualizing Unreliable Narration.” In J. Phelan and P. J. Rabinowitz (eds) , A Companion to Narrative Theory .pp. 89-107. Oxford: Blackwell.
O’Neill, D. & Rebecca Shultis. (2007). "The Emergence of the Ability to Track a Character’s Mental Perspective in Narrative". Developmental Psychology. 43: 1032–1037.
Porto, M. D. & Manuela Romano. (2010). "Conceptual Integration in Natural Oral Narratives". Narratology. 12: 15-31.
Prop, V. (1928). Morphology of the Folktale. Bloomington: Indiana UP.
Resta, D. (2009). "Cognitive Science and Literature. A Cognitive Analysis of The Metaphoric Processes in Short Stories. Cognitive Philology. NO. 2.
Richardson, A. (2006). "Of Heartache and Head Injury: Reading Minds in “Persuasion”, Poetics Today. 23: 141-160.
Semino, E. (2006). "Blending and characters’ mental functioning in Virginia Woolf’s Lappin and Lapinova". Language and Literature. 15(1): 55-72.
Stockwell, P. 2002). Cognitive Poetics. London & New York: Routledge.
Strauss, L. (1958). Structural Anthropology. New York: Basic books.
Sweetser, E. (2005). Mental spaces in grammar: conditional constructions (Cambridge studies in linguistics, 108) Cambridge, Cambridge University Press.
Todorov, T. (1969). Grammaire du "Decameron". The Hague: Mouton.
Tuĉan, G. (2013). "Cognitive Poetics: Blending Narrative Mental Spaces. Self-Construal and Identity in Short Literary Fiction" Enthymema, VIII: 38-55.
Van Vugt, M. (2013). "Narrative Mental Spaces and Conceptual Blending". PhD. Dissertation. Tilburg University.
CAPTCHA Image