حماسه های ترکی ـ مغولی: شکل گیری و بسط گونه شناختی

نوع مقاله : مقالۀ پژوهشی

نویسنده

• داوود عمارتی مقدم

دانشگاه نیشابور

10.22067/jls.v47i3.45359

چکیده

شباهت میان حماسه های ترکی و مغولی از مدت ها پیش مورد توجه مجامع دانشگاهی بوده است. برخی معتقدند که اقوام ترک و مغول، سنت روایی واحدی دارند که این شباهت ها را به واسطۀ آن می توان توضیح داد. این سنت روایی متعلق به دوره ای است که نیاکان این دو قوم در آسیای مرکزی و جنوب سیبری با یکدیگر می‌زیستند. نیز می توان گفت که حماسه های قهرمانی ترکی و مغولی دارای درونمایه، پیرنگ، ساختار، موتیف، شخصیت و عبارات قالبیِ مشترکی هستند. این مقاله چگونگی شکل گیری و تحول انواع حماسه های ترکی و مغولی را بررسی می کند.

کلیدواژه‌ها

• حماسة ترکی – مغولی
• طبقه بندی گونه شناختی

---

عنوان مقاله [English]

Mongolian-Turkic Epics: Typological Formation and Development

نویسنده [English]

• Davood Emarati Moghaddam

University of Neyshabur

چکیده [English]

The academic community has long noticed the resemblance between Mongolian and Turkic epics. Some believe that the Mongols and the Turkic
People share a narrative tradition that accounts for their commonalities.
Such a tradition arises from the period of time when ancestors of these two Groups lived together in Central Asia and South Siberia (cf. Nekljudov 1981). One could also assert that Mongolian and Turkic heroic epics display common features in theme, plot, structure, motif, character, and formula (Cf. Rinchindorji 1987 and 1999).This paper explores how the Mongol-Turkic epic typology formed and developed.

کلیدواژه‌ها [English]

• Mongol-Turkic Epic
• Typological Classification
• Central Asia

مراجع

Heissig 1979W. Heissig. “Gedanken zu einer Strukturellen Motiv- Typologie des Mongolischen Epos”. Asiatische Forschungen, 68.

Lang 1991 Lang Ying. Manas: Comments and Analysis. Hohhot: Inner Mongolia University Press.

Meletinskij 1963 E. M. Meletinskij. Proiskhozhdenie Geroicheskogo Eiposa. Moscow: Izdatel’stvo Voctochkoj Literatura.

Narantuyaa 1988 R. Narantuyaa. “Mongol Tuulijn Burtgel.”Aman Zokhiol Sudlal, 18.

Nekljudov 1981 S. Iu. Nekljudov. “Epos mongolskykh narodov i problema folklornkh vzatsmosvyazei.” In Literaturnye Svyazi Mongolii. Moscow: Nauka.

Poppe 1979 Nikolaus Poppe. “Zur Erforschung der Mongolischen Epenmotive.”Asiatische Forschungen, 68.

Pukhov 1962 I. V. Pukhov.Iakutskij Geroicheskij Eipos Olonkho. Moscow: Izdatel’stvo AN USSSR.

Pukhov 1975 . “Geroicheskij Eipos Tiurko-Mongol’skikh narodov Sibiri.” Tipologiia Narodnogo Eiposa. Moscow: Nauka.

Qing 1985 Qing Jiahua.“A Brief Review of Dai Epics.”Sixiang zhanxian, 5.

Rashidal-Din 1983 Rashidal-Din. Historical Collection (Shi Ji or Jami’ al- Tawarikh), vol. 1.Trans. into Chinese by Yu Dajun andZhou Jiangi. Beijing: Commerce Press.

Rinchindorji 1987 Rinchindorji. “Die Entwicklung des Sujetaufbaus des Mongolischen Epos.” Asiatische Forschungen, 101.

Rinchindorji 1989 . “The Development of the Plot Structures of the Mongolian Epics.”(In Chinese).Studies of Ethnic Literature (Minzu Wenxue Yanjiu), 5:11-19.

Rinchindorji 1999 .On the Epic Jangar.(In Chinese). Hohhot: Inner Mongolian University Press.

Sharakshinova 1987 N. O. Sharakshinova.“Geroiko.”Eipicheskaia Poeiziia Buriat. Irkutsk: Izdatel’stvo Irkutskogo Universiteta.

Surazhakhov 1958-80 Sazon Sajmobich Surazhakhov, ed. A l t a j s k i j Bogatyiri—Altajskij Geroicheskij Eipos.vols. 1-10.Sostavtel’: Gorono-Altajuskoe Knizhnoe Izdatel’stvo.

Surazhakhov 1985 .Altajskij geroicheskij eipos. Moscow: Nauka. Xie 1956 Xie Zaishan, trans. Meng Gu Mi Shi (Secret History of the Mongols). Beijing: Zhong Hua Shu Ju.

Ya Hu 1996 Ya Hu.“The Wonderful and Beautiful Southern Epics.” (In Chinese).Studies of Ethnic Literature (Minzu Wenxue