شناخت جهان متن رباعیات خیام براساس نگاشت نظام با رویکرد شعرشناسی شناختی

نوع مقاله : مقالۀ پژوهشی

نویسنده

دانشگاه تهران

چکیده

این مقاله به بررسی جهان‌های متن رباعیات عمر خیام با رویکردی نوین به نام شعرشناسی‌شناختی می‌پردازد. بررسی و شناخت این جهان‌ها در چهارچوب نظریة مارگریت فریمن (2007) صورت می‌گیرد که در این چهارچوب در سه سطح نگاشت ویژگی، نگاشت رابطه‌ای و نگاشت نظام به تحلیل شناختی متن پرداخته می‌شود. با خوانش جهان متن خیام از لحاظ نگاشت نظام، به معناشناسی جهان فکری و ترسیم ساختار شعر او می‌توان دست یافت. هدف این پژوهش این است که نشان داده شود، چگونه نگاشت‌های شناختی می‌توانند میان شعر و زبان خودکار تمایز قائل شوند و به تحلیل شعر بپردازند. پرسش‌های پژوهش عبارت‌اند از این‌که: 1- چگونه نگاشت نظام به مثابه ویژگی اصلی شعر و با استفاده از دو سطح نگاشت دیگر، می‌تواند به خوانش شعر کمک کند؟2- چگونه سه سطح نگاشت شناختی می‌توانند جهان متن خیام را ترسیم کنند؟ 3- چگونه با رویکرد شعرشناسی می‌توان به تعیین محدودیت‌های تفسیرهای چندگانه و بازشناسی متن منسوب از متن اصلی رسید؟ بررسی جهان متن با این رویکرد می‌تواند ابزاری برای تحلیل متن ارائه دهد که نظریة ادبی فاقد آن است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Reading the Text World of Omar Khayyam's Poetry According to System Mapping by Cognitive Poetics Approach

نویسنده [English]

  • Leila Sadeghi
چکیده [English]

The focus of this study is to analyze the text world of Omar Khayyam's poetry by a novel approach called cognitive poetics. To examine the author’s/reader's text world, the study has employed Freeman’s model (1998). She believes that conceptual mapping in literary texts can operate at three different levels including “attribute mapping,” “relational mapping,” and “system mapping.” Through reading Khayyam's text world according to the final level mapping, one can identify Khayyam's insight and map out the structure of his poems as well. The purpose of research is to show how cognitive poetics could make a distinction between everyday language and poetry as well as analyzing a poem. This paper is going to ask: 1) how system mapping as a main characteristic of poetry could help a poem's interpretation using the two other levels; 2) how three cognitive mapping can picture Khayyam's text world; and 3) how it is possible to draw clear-cut limitations for multiple interpretations and distinguish a fake poem from an original one by cognitive poetry methodology. Studying the text world according to this approach can suggest a method for textual analysis which literary theory cannot.

کلیدواژه‌ها [English]

  • text world
  • cognitive poetics
  • mapping
  • interpretation
CAPTCHA Image